Wat ‘duurzaamheid’ inhoudt tijdens het zakendoen in een vreemde omgeving.

Is Colombia jouw pot met goud?

De Wereldbank beschrijft Colombia als het meest bedrijfsvriendelijke land in Latijns-Amerika. De goudprijzen stijgen wereldwijd. En het land werkt aan een plan van meerdere miljoenen voor een duurzaam herstel, wat Colombia doet ontwikkelen tot een paradijs voor investeringen en nieuwe zakelijke kansen.

Door: Alessia Cappelletti

President Iván Duque staat er om bekend voornamelijk grootschalige, particuliere en buitenlandse investeringsprojecten aan te moedigen en de sector omtrent grondstoffen delven te pushen als de drijvende economische kracht van het land. De overheid zet zich echter ook krachtig in voor duurzame alternatieven en werkt met het idee van 'duurzame mijnbouw', waarbij de industrie gebruikmaakt van nieuwe technologieën zodat het proces zo min mogelijk vervuiling oplevert. Dit is ook bijzonder interessant voor landen zoals Nederland, die koploper zijn op het gebied van technologische vooruitgang en in hoge mate kunnen bijdragen aan dit soort ontwikkelingen.

Als je dit hebt gelezen, zou je kunnen denken dat je de langverwachte pot met goud echt aan het einde van de regenboog hebt gevonden, alleen deze bevindt zich helemaal in Zuid-Amerika. Colombia is echter geen oneindig paradijs voor mineralen, en het exploiteren ervan zal nooit de weg vooruit zijn. Na Brazilië, is het land de gastheer van het op één na meest bio diverse ecosysteem ter wereld. Verder heeft het een levendige traditionele cultuur, met ongeveer 100 inheemse gemeenschappen die binnen haar grenzen leven met de angsten die zijn voortgekomen uit het 50 jaar durende conflict.

Als je echt duurzaam wilt zijn tijdens je investering, is het belangrijk om rekening te houden met de drie aspecten van duurzaamheid: De ecologische, culturele en sociale aspecten. Als je deze in gedachten houdt, kun je een positieve impact hebben en op jouw beurt helpen om de veiligheid en levensduur van het project te waarborgen. Met andere woorden, zorg dat je je ecologisch, cultureel en sociaal gevoelig opstelt. Dit geldt met name in postconflictsituaties, waarin mensen hebben geleden en een wrok koesteren ten opzichte van potentiële dreigingen. En jij als buitenlander, kunt als zo'n bedreiging worden gezien. Dat is natuurlijk niet wenselijk.

Waarom kunnen bedrijven door de lokale bevolking als een bedreiging worden ervaren? Om de impact te laten zien die buitenlandse investeringen kunnen hebben als ze niet voldoen aan de drie hierboven geïntroduceerde duurzaamheidsaspecten, laten we een voorbeeld bespreken dat rechtstreeks uit de mijnbouwsector komt. De mijnbouwsector is een van de grootste vormen van buitenlandse investeringen in Colombia. Het geval van de kolenmijn Cerrejón in de regio La Guajira is al jaren het middelpunt van controverse. ABColombia en CINEP hebben onlangs een oproep geplaatst wegens het niet naleven van een reeks uitspraken van het Constitutionele Hof van Colombia.

De ‘La Guajira’-regio is de thuishaven van de verschillende inheemse gemeenschappen. Tevens ook de grootste exporteur van steenkool in Colombia. De grootschalige kolenmijn Cerrejón is eigendom van Anglo America, BHP en Glencore. Zij vestigde zich in 1976 in de regio. Sindsdien zijn er hele dorpen verdrongen. De wateren van nabijgelegen rivieren werden omgeleid om een van de grootste openlucht kolenmijnen in de wereld te kunnen bouwen. Deze mijn draagt de verantwoordelijkheid van het vervuilen van bodems en het aantasten van de gezondheid onder de lokale bevolking. Cerrejón heeft altijd enigszins open gestaan voor dialoog. Volgens een rapport van de non-profitorganisatie INDEPAZ, zijn veel gemeenschappen nooit gecompenseerd en is de vervuiling van nabijgelegen wateren nog steeds hoger dan de maximale normen die in de wet zijn vastgelegd. Cerrejón zette zich ook in om drinkwater te leveren aan de getroffen gemeenschappen. Toch besloten ze in september 2020 om een dergelijke voorziening stop te zetten na een staking. Dit leidde tot protesten in La Guajira. Vooral in deze tijden is hygiëne essentieel voor het bestrijden van Covid-19. De kwaliteit van en toegang tot water kunnen het verschil maken tussen leven en dood voor de gemeenschappen die rond de mijn wonen.

Maar jij bent geen deel van Cerrejón, en misschien ben je niet eens van plan om een kolenmijn te openen. Waarom zou het je dan iets kunnen schelen? Het probleem beperkt zich helaas niet alleen tot La Guajira. Soortgelijke gebeurtenissen hebben zich ook elders voorgedaan. Zo erg zelfs dat in Bogotà, op 21 oktober 2020, de straten gevuld waren met inheemse demonstranten die na een mars van zeshonderd kilometer in de hoofdstad aankwamen. Zeshonderd kilometer om hun boodschap onder de aandacht te brengen van de regering. Zeshonderd kilometer lopen door het land om te protesteren tegen het beheer van de vredesakkoorden van 2016. Het gebrek aan bescherming van de mensenrechten en het economische model dat het land nastreeft. Ze hebben gezelschap gekregen van studenten en boeren die allemaal in gelijke mate worden getroffen door de slechte managementpraktijken van de overheid. Waaronder het verlenen van vergunningen aan buitenlandse bedrijven, die kunnen leiden tot culturele, sociale en ecologische schade. Dit laat zien in hoeverre mensen bereid zijn om hun stem te laten horen. Wat eigenlijk de ernst van de situatie aangeeft.

Jij hebt waarschijnlijk goede bedoelingen. Jij wilt nuttige diensten en economische ontwikkeling aanbieden. Echter kun jij ook geassocieerd worden met degene die in het verleden problemen hebben veroorzaakt. Nu moet je niet ontmoedigd raken, maar je moet je er wel van bewust zijn. Beginnen vanuit een plaats van nieuwsgierigheid, openstaan voor een gesprek en wederzijds begrip is essentieel. Houd rekening met de ecologische, sociale en culturele impact die jouw project zal hebben en luister naar de meningen en adviezen van de lokale bevolking. Buitenlandse investeringen kunnen de economische ontwikkeling van een land op weg helpen. Toch kan dit niet worden gedaan ten nadele van de mensen die er van zou moeten profiteren. De pot met goud bestaan misschien wel echt, maar als hij wordt gebruikt, moet iedereen profiteren van de rijkdom die erin zit.

Alessia Cappelletti

Alessia is een Global Security Analist bij Dyami. Ze heeft praktijkervaring in Zuid-Amerika, specifiek in Colombia, waardoor ze bekend is met de veiligheids-uitdagingen in de Latijns-Amerikaanse context. Ze is met name geïnteresseerd in de vraagstukken van criminele organisaties, illegale handel en het effect op de luchtvaart en persoonlijke veiligheid. Haar expertise varieert van conflictanalyse tot mensenrechten bescherming en criminaliteit..